Aşınmış toprak çukurdan, anneme “neden oraya giremem?” diye sorduğumda, nadiren espiri yapan annem gülerek “orası dünyanın sonu da ondan” diye cevap verdiği bahçeye kolaylıkla girdim.
Evimizin karşısında olduğu gibi arkasında da sahiplerinin kim olduğunu hiç bir zaman öğrenemediğim büyük narenciye bahçeleri vardı. Nisan ayı gelince ağaçlar çiçek açar, etrafa ılık bir koku yayılır, içimiz genişlerdi. Şimdi sadece biz ve onlar kaldık, sahipleri gibi bahçeleri bekleyenleri de, ancak terastan görebildiğim büyük taş evlere bakıcılık yapan aileleri de tanımıyorduk.
Yazın uzun öğle sonlarında gökyüzüne doğru uzanan kavak dallarının sesini dinlerdim. Rüzgarın dokunduğu yapraklar belli belirsiz hışırdamaya başladıysa dışarı çıkma vakti geldi demekti. Ağaçların altına oturur oturmaz annem de arkamdan elinde bakır bir tepsiyle gelir, beyaz patiska bezinden diktiği torbalara kışlık erzaklarımızı koymadan önce, onları kelebek ölülerinden ya da minik taşlardan ayıklamam için elime tutuştururdu. Onun beni oyalama yöntemiydi bu, birlikte oyun oynayabileceğimiz bir tek çocuk bile yoktu etrafta.
Ağustos böcekleri de susunca sessizlik sinirime dokunur, en ufak bir hışırtıda dahi yerimden sıçrardım. Sırtımı ağaca dayar, karnıma çektiğim dizlerimin üstüne tepsiyi yerleştirir mercimeği ötekilerden ayırmaya başlardım ya da pirinci. Meraklı karıncalar ayaklarıma ordan da dizime kadar çıkarlardı, dizimden sonrasına izin vermez elimin tersiyle hadlerini bildirirdim onlara.
O gün kavakların şaşmaz çağrısıyla verandadan avluya giden merdiven basamaklarını atlaya zıplaya indim. Beton zemin hala sıcaktı ve çıplak ayaklarımı sobaya tutmuşum gibi yaktı. Ağaçların altına her zamanki yerime oturdum. Kitabımın en heyecanlı yerindeydim, son beş altı sayfam kalmıştı, bitmeden hiç bir şey ayıklayamazdım.
Kuru, ince bir dalın çıtırtısı gibi bir ses duydum. Annem mutfak masasının üstünde hamur yoğuruyordu, yumurta yetmeyince kardeşimi evin arka tarafındaki kümese göndermiş, etrafta kimsecikler yoktu. Korkuyla irkildim. İzleniyormuşum gibi geldi bana, oturduğum yerden etrafıma bakındım.
Uçurumların dibinde parlayan bir deniz gibi ışıl ışıl iki kara göz bana bakıyordu. Ben hiç deniz görmemiştim ama elimdeki kitapta Akdeniz için böyle diyordu. Çatlamış kuru toprak çayın suları daha bahçelere varmadan onu içine çekti, su inceldi, kavakların gürbüz yaprakları birbiri aralarında fısıldaştılar. O günden sonra sektirmedi, her gün aynı saatte geldi.
Ateşe yaklaşan yabani bir hayvan gibi, ürkek adımlarla yavaşça sokulur, sınırı ihlal etmeden, bir adımlık küçük ırmağın öbür tarafından bize bakardı. İlk zamanlar ödüm kopardı onu öyle aniden karşımda görüverince, kızar, bana doğru yaklaşan hastalıklı bir sokak köpeğini kovar gibi evine gitmesini söylerdim. Sümüklerinin bir kısmı burnunun ucunda bir kısmı da lime lime olmuş kazağının yeniyle silinmekten yanaklarında kururdu. 4-5 yaşlarında cılız incecik bir oğlandı. Üç numaraya verilmiş saçlarıyla, yara bere içindeki bacaklarıyla öylece dikilirdi tepemde. Ta ki babası telaşsız, hatta şefkatli bir sesle, kelimeleri yutmadan, şivesiz, düzgün bir Türkçe’yle adını söyleyene kadar. Bu sokakta çocuklar hava kararınca eve gelmeleri, ya da yemek yemeleri için boğazları yırtılana kadar, gergin ve sinirli bir sesle anneler eve çağırırdı. Ya da onları taklit eden ablalar, ağabeyler. Bir üst merci olarak babaların çocuklarıyla ilgilenmeleri alışık olmadığımız bir şeydi. Onlar ancak gerektiğinde devreye girerlerdi. Baba yüz göz olmazdı çocuklarıyla, onların gölgesi ağırdı ve evin tartışmasız reisiydiler.
Zamanla oğlanın ziyaretlerine alıştık. Biraz gecikse merak eder geldiğinde cevabını alamadığımız sorular sorardık. Pek konuşmazdı, hatta hiç konuşmazdı. Annemin yaptığı poaçalardan hatta babamın ay başında getirdiği içi marşmelov kaplı, bitmesin diye üstündeki ince çikolatasını yalayarak yediğimiz bisküvilerden ona da veriyorduk.
Yaz sonuydu, artık kavak ağaçları daha erken ve daha uzun sallanıyordu rüzgarda. O yine aynı yerde, aynı saatte, sadık bir köpek yavrusu gibi dikildi karşıma, elinde bir şey vardı, sıkı sıkı kucağına bastırdığı paketi ayaklarının dibine, ısırgan otlarının arasına bıraktı ve arka bahçeye doğru koşarak gitti. Küçük adımlarla yavaş yavaş gazete kağıdına sarılı pakete doğru yaklaştım, otlar ayaklarımı kaşındırıyordu, etrafıma bakındım, uzun bir sopa aradım ama bulamadım, avluda oyun oynayan kardeşime mutfaktan oklavayı getirmesini söyledim, omuzlarını silkti, önce zorla sonra rüşvetle kandırdım onu. Sararmış, kenarları kıvrılmış, eski bir kitaptı bu; pembe renkli karton kapakta, Küçük Kadınlar, Louisa May Alcott yazıyordu.
Ertesi gün daha kavaklar çağırmadan kitap okuma bahanesiyle dışarı çıktım, arka bahçemizi kümesten ayıran çitlere doğru yürüyerek yerden iri bir taş aldım ve duvar dibine özenle koyduğum yeni kitabımın üzerine taşı bir kağıt ağırlığı gibi yerleştirdim. Yasağı mahallenin yeni yetme oğlanları ve onlardan güç alan kızlarıyla beraber çete halinde dolaşırken delerdik ama şimdi kimsecikler yoktu ve onların ovaya tekrar göç etmelerini bekleyemezdim.
Aşınmış toprak çukurdan, anneme “neden oraya giremem?” diye sorduğumda, nadiren espiri yapan annem gülerek “orası dünyanın sonu da ondan” diye cevap verdiği bahçeye kolaylıkla girdim. Yarı beline kadar beyaz kireçle aşılanmış ağaçların arasından, onları sulayan küçük derelerin üstünden atlayarak koştum. Kalbim deli gibi çarpıyordu. Özgürlükten ve arzudan oluşan bir gezginin mutluluğuna bürünmüştüm ki önümden sürünerek hızla bir şey geçti. Boğuk bir çığlık attım, küçük kara bir yılandı. Ter içinde kalmıştım, evet, kesinlikle bir yılandı. Kurbağa olsa sıçrardı. Kertenkele olsa, ne bileyim, bilirdim işte. Bahçenin sonunun gelmeyeceğini düşünüyordum ki aniden bitti. Sararmış otların üstünde oturup biraz soluklandım. Sürülmüş tarlanın ortasında, sağında ve solunda küçük harap klübeler olan iki katlı taş evden belli belirsiz gelen çocuk ağlamalarını, sert, buyurgan bir erkek sesi bastırıyordu. Korkum merakıma yenik düştü, daha iyi duyabilmek için oturduğum yerden iyice öne doğru eğildim. Sesler yakın, ev çok uzaktı.
Üzerinde tepeleme kuruyemiş bulunan dört tekerlekli ahşap arabasını bayır aşağı sürmeden önce adam başını omuzunun üstünden çevirerek içerdeki çocuklara son bir kez baktı, geldiğinde ya kitap bulunmuş olacaktı, ya da çocukları külah yapacaktı. Gerçekten böyle mi söylemişti yoksa bana mı öyle gelmişti? Arkadakilerin çıtı çıkmadı.
Adam sesine iliştirdiği tüm sevecenliğiyle kelimelerin sonunu uzatarak “leblebi, çekirdek…eğlencelik bunlar” Diye nameli bir tüccar ağzıyla sesini açarken ben de evin yolunu tuttum.
Eylül ayının ilk günleri evler bir bir dolmaya başladı. Biraz daha uzamış, gürbüz yanaklarından kan damlayan akranlarımızla kavuşur kavuşmaz geçip gitmek bilmeyen yazı ve bize onu hatırlatan her şeyi unuttuk. Sonbahar güneşinin altında sokak tekrar çocuk sesleriyle doldu. Akşama kadar dışarda oyunlar oynuyor, eve girmek istemiyorduk. Bir kaç kere uzaktan kara gözlü oğlanı gördüm ama o kadar meşguldüm ki, yapacak o kadar çok şeyim vardı ki, hiç oralı olmadım.
Aradan yıllar geçti ama bugün hala çok sevdiğim küçük Kadınlara Jo, Meg, Amy ve Beth‘e nerde rastlasam o küçük oğlanı hatırlar ona sessizce teşekkür ederim.
23 Nisan 2020, Bodrum
Yelda Ugan S.
Belli Belirsiz 